Początki kontrolowanego połowu ryb w południowym Lewancie

Automat czyta tekst
Getting your Trinity Audio player ready...

Prehistoryczne wędkarstwo Natufian: Początki kontrolowanego połowu ryb w południowym Lewancie

Haczyki rybackie – narzędzie tak powszechne, że trudno sobie wyobrazić bez niego współczesne rybołówstwo – mają swoje korzenie w prehistorycznych wynalazkach. Jak pokazują najnowsze badania opublikowane w renomowanym czasopiśmie naukowym, początków wędkarstwa można doszukiwać się w epoce epipaleolitu, w południowym Lewancie. To właśnie tutaj, około 15–11,7 tysięcy lat temu, społeczność znana jako Natufianie stworzyła pierwsze znane nam haczyki wykonane z kości.

Rewolucja w połowie ryb
Wynalazek Natufian był przełomowy. Haczyki, ukształtowane w charakterystyczną literę „J”, oferowały precyzyjny sposób połowu, pozwalając na złapanie pojedynczych ryb, co różniło się od masowych technik, takich jak sieci czy pułapki. Była to pierwsza technologia, która umożliwiała pełną kontrolę nad ilością i rodzajem pozyskiwanych ryb, a także minimalizowała wpływ na środowisko. Archeolodzy odnaleźli dowody na obecność tych narzędzi w kilku stanowiskach Natufian, m.in. w dolinie Hula, gdzie społeczność ta intensywnie korzystała z zasobów wodnych.

Haczyki rybackie jako element kultury
Co ciekawe, haczyki rybackie Natufian nie tylko były narzędziem praktycznym, ale także pełniły funkcję symboliczną. Znaleziono je w kontekście rytualnym, w grobach, co sugeruje, że miały szczególne znaczenie dla społeczności. Być może były symbolem statusu lub elementem związanym z wierzeniami duchowymi.

Natufianie – pionierzy innowacji technologicznych
Haczyki to tylko jeden z przykładów licznych innowacji, jakie wprowadzili Natufianie. Byli oni społecznością na skraju rewolucji neolitycznej, kiedy to łowiectwo i zbieractwo zaczęły ustępować miejsca osiadłemu trybowi życia i wczesnemu rolnictwu. Oprócz narzędzi do połowu ryb, stworzyli również zaawansowane narzędzia do obróbki żywności, budowali kamienne domy i eksperymentowali z uprawą roślin. Ich wszechstronność i zdolność adaptacji do zmieniających się warunków środowiskowych pozwoliły im przetrwać w trudnych czasach.

Haczyki natufijskie: 1: Haczyk na ryby z jaskini Kebara (zdjęcie L. Lachmana); 2–8: Haczyki na ryby z rzeki Jordan Dureijat (według Pedergnana i in.,Cytat2021 , rys. 3) (Autorzy).

 

Znaczenie rybołówstwa w diecie Natufian
Choć ryby nie stanowiły głównego źródła pożywienia Natufian, odgrywały istotną rolę jako uzupełnienie diety. W badaniach odnaleziono ślady ryb zarówno słodkowodnych, jak i morskich, co dowodzi, że Natufianie potrafili konserwować i transportować ryby na znaczne odległości. Szczególnie w dolinie Hula rybołówstwo wydawało się bardziej rozwinięte, co wskazuje na zróżnicowanie strategii pozyskiwania żywności w różnych regionach.

Reklama
Reklama

Haczyki – optymalne narzędzie, które przetrwało tysiąclecia
Konstrukcja haczyków Natufian osiągnęła taki poziom zaawansowania, że przetrwała niemal w niezmienionej formie aż do dziś. Ich precyzyjny kształt oraz wytrzymałość są dowodem na to, że starożytni wynalazcy doskonale rozumieli potrzeby i ograniczenia swoich narzędzi.

Nowe spojrzenie na prehistorię
Badania nad rybołówstwem Natufian pokazują, jak innowacyjna była ta społeczność. Wprowadzili techniki, które nie tylko zmieniały sposób zdobywania żywności, ale również wpływały na relacje społeczne, rytuały i codzienne życie. Współczesna archeologia, dzięki takim odkryciom, rzuca nowe światło na początki technologii i adaptacji człowieka do środowiska.

Źródło informacji Międzynarodowe czasopismo archeologii morskiej Tom 52, 2023 – Wydanie 2

Autor Rafał Chwaliński

 

 

By Redakcja

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Może Ci się również spodobać