Susza to zjawisko, które coraz częściej dotyka Polskę, a eksperci ostrzegają, że problem ten może się pogłębiać. „Susza na każdym etapie jest istotnym obciążeniem dla środowiska, społeczeństwa i gospodarki” – mówi dr inż. Marcin Wdowikowski z Politechniki Wrocławskiej. Podkreśla, że obecna sytuacja hydrologiczna jest alarmująca i wymaga podjęcia pilnych działań.
Susza w Polsce – skala problemu
Jak wynika z analiz Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW-PIB), choć sytuacja w lutym 2024 roku nie była najgorsza od 2015 roku, to jednak na wielu stacjach pomiarowych odnotowano przepływ wód poniżej wartości średniego niskiego przepływu. Oznacza to, że rzeki i zbiorniki wodne nie są w stanie skutecznie odbudować swoich zasobów, co prowadzi do postępującego deficytu wody.
Eksperci tłumaczą, że susza to proces długotrwały, który można podzielić na trzy etapy:
- Susza meteorologiczna – rozpoczyna się od braku opadów, często towarzyszy jej fala upałów.
- Susza glebowa (rolnicza) – prowadzi do obniżenia wilgotności gleby, co utrudnia wzrost roślin.
- Susza hydrologiczna – najbardziej niebezpieczna, powodująca spadek poziomu wód w rzekach i zbiornikach, a nawet ich całkowity zanik.
Stała susza od 20 lat
Według naukowców Polska od ponad dwóch dekad znajduje się w stanie permanentnej suszy. „Od 20 lat oscylujemy między pierwszym a drugim etapem suszy, a najbardziej dotkliwe lata to 2003, 2015 i 2019” – mówi dr Wdowikowski.
Niepokojące dane potwierdzają także hydrolodzy i klimatolodzy, wskazując na zmiany klimatyczne jako główną przyczynę. W 2024 roku w Warszawie poziom Wisły spadł do zaledwie 20 cm, co jest rekordowo niskim wynikiem. Takie zjawiska mają daleko idące konsekwencje dla ekosystemów i gospodarki wodnej kraju.
Jak walczyć z suszą?
W Polsce obowiązuje Plan Przeciwdziałania Skutkom Suszy na lata 2021-2027, który przewiduje m.in.:
- rozbudowę systemów retencyjnych,
- budowę i modernizację urządzeń wodnych,
- działania związane z zazielenianiem miast i terenów rolniczych.
Eksperci podkreślają również znaczenie gospodarki o obiegu zamkniętym i ponownego wykorzystania wody, co mogłoby pomóc w ograniczeniu skutków suszy.
„Problem suszy wymaga długofalowych działań i zmian w zarządzaniu zasobami wodnymi. Bez tego ryzykujemy dalsze pogłębianie deficytu wodnego w Polsce” – podsumowuje dr Wdowikowski.
Źródło informacji Nauka w Polsce
