Nowe przepisy unijne mające na celu ograniczenie użycia ołowiu w wędkarstwie rekreacyjnym są coraz bliżej realizacji. Komisja Europejska opublikowała 20 lutego 2025 roku projekt legislacyjny dotyczący zakazu stosowania ołowiu w sprzęcie wędkarskim. Główne założenia przedstawiono w dwóch dokumentach: dokumencie wprowadzającym oraz załączniku z nowymi regulacjami. Konsultacje społeczne potrwają do 21 marca.
Na kwiecień, czerwiec, październik i grudzień zaplanowano kolejne posiedzenia Komitetu REACH, jednak – jak zaznaczono – ich terminy nie są równoznaczne z datą uchwalenia przepisów. Według EFTTA (European Fishing Tackle Trade Association), finałowy tekst może zostać przyjęty dopiero w drugiej połowie 2025 roku lub na początku 2026.
Co zakłada nowa propozycja?
Komisja Europejska proponuje zakaz sprzedaży i używania żyłek, przynęt i ciężarków zawierających 1% lub więcej ołowiu. Wprowadzenie przepisów miałoby odbyć się stopniowo:
-
3-letni okres przejściowy dla ciężarków do 50 g,
-
5-letni okres dla ciężarków powyżej 50 g,
-
natychmiastowy (po 6 miesiącach) zakaz tzw. „drop-in sinkers” – ciężarków zaprojektowanych tak, by odpaść podczas łowienia.
EFTTA popiera zasadnicze cele regulacji, ale krytykuje ich złożoność. Proponuje jednolity, 5-letni okres przejściowy dla wszystkich ciężarków, co – według organizacji – uprościłoby wdrażanie i egzekwowanie przepisów.
Kluczowe wyjątki
Po interwencjach EFTTA udało się wypracować dwa ważne wyjątki:
-
przynęty wykonane z miedzi mogą zawierać do 3% ołowiu,
-
bardzo małe śruciny (o wadze 0,06 g lub mniejszej) mogą być sprzedawane, pod warunkiem że opakowanie będzie zabezpieczone przed przypadkowym otwarciem i dostępem dzieci.
EFTTA wzywa państwa członkowskie UE do zaakceptowania tych wyjątków.
Czy zakaz użycia ma sens?
Niektóre kraje członkowskie kwestionują sensowność zakazu używania ołowiu, wskazując na trudności z jego egzekwowaniem. EFTTA odpowiada: kontrole mogłyby odbywać się okazjonalnie, jak te dotyczące zezwoleń wędkarskich. W Danii już stosuje się skanery XRF, które są w stanie wykryć metale i ftalany, a podobne urządzenia można wykorzystać na granicach czy lotniskach.
„Zakaz użycia ołowiu ograniczy nielegalny import oraz zjawisko domowego odlewania ciężarków – co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia,” argumentuje EFTTA.
Procedura legislacyjna w toku
Obecnie projekt omawiany jest przez Komitet REACH, złożony z przedstawicieli państw członkowskich i przewodniczącego z Komisji Europejskiej. Jeśli zostanie zaakceptowany, trafi do Rady UE i Parlamentu Europejskiego, które w ciągu trzech miesięcy mogą go zatwierdzić lub zablokować. W tej fazie nie przewidziano możliwości wnoszenia poprawek.
Jeśli instytucje unijne odrzucą projekt, Komisja będzie musiała opracować nowy – być może w ramach innej procedury legislacyjnej, która umożliwi wprowadzenie zmian w treści.
Angaż EFTTA
Organizacja EFTTA, reprezentująca branżę sprzętu wędkarskiego, uczestniczy w konsultacjach od 2019 roku. Jej przedstawiciele podkreślają, że nowe przepisy muszą być nie tylko skuteczne ekologicznie, ale też możliwe do wdrożenia przez producentów, sprzedawców i wędkarzy.
„Będziemy nadal monitorować proces i informować wszystkich zainteresowanych o postępach – naszym celem są sprawiedliwe i praktyczne rozwiązania, chroniące środowisko i wspierające społeczność wędkarzy,” deklaruje EFTTA.