Ekologia

Zaskakująca mobilizacja Polski: Odra ma szansę zostać osobą prawną

Zaskakująca mobilizacja Polski: Odra ma szansę zostać osobą prawną

W całej Polsce trwa bezprecedensowa mobilizacja na rzecz nadania rzece Odrze osobowości prawnej. Już ponad 400 wolontariuszy angażuje się w zbiórkę podpisów pod obywatelską inicjatywą ustawodawczą „Czysta Odra”. Ich celem jest zebranie 100 tysięcy podpisów do połowy kwietnia, co pozwoli na złożenie projektu w Sejmie. Oddolny ruch zyskuje na sile Podpisy są zbierane w ponad 70 lokalizacjach i na około 50 wydarzeniach w całym kraju, a skala akcji rośnie. Poparcie dla inicjatywy wyrażają osoby ze świata kultury i nauki, w tym noblistka Olga Tokarczuk, która podkreśliła: „Proszę, podpisujcie się pod tą inicjatywą. Odra płynie także w naszych żyłach.” W sprawę…
Read More
Przyszłość europejskiego wędkarstwa pod presją regulacji

Przyszłość europejskiego wędkarstwa pod presją regulacji

EFTTA Angling Summit stał się areną gorących dyskusji na temat przyszłości branży wędkarskiej w Europie. Liderzy rynku, producenci oraz przedstawiciele organizacji ekologicznych debatowali o wpływie unijnych regulacji na sektor. Wśród tematów dominowały kwestie środowiskowe, legislacyjne oraz wyzwania stojące przed europejskimi producentami sprzętu. Unijne regulacje a kondycja branżyWielu uczestników podkreślało, że choć dbałość o środowisko jest kluczowa, niektóre przepisy mogą nieproporcjonalnie obciążać europejskich producentów. Przykładem jest zakaz stosowania ołowiu, który choć ma uzasadnienie ekologiczne, może prowadzić do wzrostu cen sprzętu i ograniczenia dostępności alternatyw. Lajos Balázs, szef węgierskiego producenta Balázs Filament Technologies, zauważył, że "producenci spoza Europy często nie są objęci…
Read More
Nieprawidłowości w bazie rybackiej PZW w Węgle-Żukowo – WIOŚ interweniuje

Nieprawidłowości w bazie rybackiej PZW w Węgle-Żukowo – WIOŚ interweniuje

Węgle-Żukowo. Kontrola Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w bazie rybackiej zarządzanej przez Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Elblągu wykazała poważne nieprawidłowości. Sprawa dotyczy zarówno formalno-prawnego uregulowania poboru wód podziemnych, jak i odprowadzania nieczystości ciekłych. W wyniku działań inspektorów wydano zarządzenia naprawcze i powiadomiono odpowiednie instytucje. Kontrola ujawnia nieprawidłowości Pod koniec stycznia 2025 r. inspektorzy WIOŚ w Olsztynie, Delegatura w Elblągu, przeprowadzili kontrolę w bazie rybackiej w Węgle-Żukowo. Jej wyniki były niepokojące – wykazano nieuregulowany stan formalno-prawny w zakresie poboru wód podziemnych. Z tego powodu wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące podjęcie działań naprawczych. O sprawie poinformowano także Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku,…
Read More
Nowe obowiązki dla producentów sprzętu wędkarskiego: branża nieprzygotowana na zmiany?

Nowe obowiązki dla producentów sprzętu wędkarskiego: branża nieprzygotowana na zmiany?

W kwietniu 2023 roku polski parlament przyjął ustawę (Dz.U. 2023 poz. 877), implementującą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904, której celem jest zmniejszenie wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Nowe przepisy nakładają na producentów i dystrybutorów sprzętu wędkarskiego szereg obowiązków związanych z gospodarowaniem odpadami. Choć zmiany prawne były zapowiadane od lat, branża wędkarska zdaje się być kompletnie nieprzygotowana na ich wdrożenie. Obowiązki producentów i nowe regulacje Ustawa wprowadza kluczowe regulacje dotyczące gospodarki odpadami w sektorze wędkarskim. Główne założenia obejmują: Finansowanie systemów zbierania i recyklingu – przedsiębiorcy wprowadzający na rynek narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne są zobowiązani do…
Read More
Nowe wydanie czasopisma „Wodne Sprawy” już dostępne!

Nowe wydanie czasopisma „Wodne Sprawy” już dostępne!

  Radio Gozdawa z dumą informuje o nowym wydaniu czasopisma "Wodne Sprawy", które właśnie trafiło do czytelników. W tym numerze redaktor naczelna, Agnieszka Hobot, porusza szereg istotnych tematów związanych z ochroną wód i środowiska naturalnego. W najnowszym wydaniu znajdziecie m.in.: Analizę prawną planów utrzymania wód – ich kryteria, procedury oraz obowiązki wynikające z przepisów prawa. Refleksję nad rolą mokradeł w walce ze zmianami klimatycznymi – prof. Mariusz Lamentowicz przypomina, jak torfowiska przewyższają lasy w magazynowaniu węgla. Problematykę związaną z porzucaniem gatunków obcych, w tym ryb akwariowych, oraz ich wpływem na ekosystemy. Opinie dotyczące przyszłości europejskiej polityki klimatycznej oraz konsekwencji kontrowersyjnych…
Read More
Recykling żyłek wędkarskich – brytyjska inicjatywa na rzecz ochrony środowiska

Recykling żyłek wędkarskich – brytyjska inicjatywa na rzecz ochrony środowiska

Wędkarstwo to pasja milionów ludzi na całym świecie, ale jego wpływ na środowisko nie zawsze jest pozytywny. Porzucone żyłki i inne odpady mogą stanowić poważne zagrożenie dla dzikiej przyrody, zwłaszcza dla ptaków wodnych i organizmów morskich. W Wielkiej Brytanii działa jednak program, który skutecznie ogranicza ten problem – Anglers National Line Recycling Scheme (ANLRS). Co to jest ANLRS? ANLRS to narodowa inicjatywa, której celem jest zbieranie i recykling zużytych żyłek wędkarskich oraz plastikowych elementów sprzętu wędkarskiego. Program działa od 2016 roku i zdążył już zebrać imponującą ilość ponad 136 milionów metrów żyłki – to dystans, który mógłby trzykrotnie opleść kulę…
Read More
Unia Europejska zaostrza przepisy dla producentów sprzętu wędkarskiego – nowe obowiązki od 2025 roku

Unia Europejska zaostrza przepisy dla producentów sprzętu wędkarskiego – nowe obowiązki od 2025 roku

Od 1 stycznia 2025 r. producenci i dystrybutorzy sprzętu wędkarskiego zawierającego tworzywa sztuczne zostaną objęci nowymi, restrykcyjnymi regulacjami Unii Europejskiej. Dyrektywa 2019/904, znana jako Single-Use Plastics Directive (SUP), nakłada na nich obowiązek rozszerzonej odpowiedzialności producenta (EPR – Extended Producer Responsibility). W praktyce oznacza to konieczność finansowania zbiórki, recyklingu oraz działań edukacyjnych związanych z utylizacją odpadów po narzędziach połowowych. Dlaczego UE zaostrza regulacje dotyczące sprzętu wędkarskiego? Tworzywa sztuczne stanowią 80–85% odpadów morskich w Unii Europejskiej, a aż 27% tych odpadów pochodzi z narzędzi połowowych, które nie zostały odpowiednio zutylizowane. Wśród nich znajdują się sieci rybackie, wędki, żyłki, haczyki, boje oraz inne…
Read More
Sąd uchyla decyzje w sprawie modernizacji Odry

Sąd uchyla decyzje w sprawie modernizacji Odry

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok w sprawie prac modernizacyjnych na Odrze granicznej, uchylając decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz decyzję Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Sąd uznał, że przy wydaniu decyzji doszło do istotnych naruszeń przepisów postępowania, które mogły wpłynąć na wynik sprawy. Brak aktualizacji raportu środowiskowego W uzasadnieniu wyroku wskazano, że decyzja środowiskowa powinna uwzględniać zagrożenia wynikające z realizacji inwestycji oraz sposoby ich minimalizacji. Sąd podkreślił, że organ odwoławczy nie uwzględnił katastrofy ekologicznej, która miała miejsce na Odrze na kilka dni przed wydaniem decyzji. Wskazano, że nowa sytuacja ekologiczna wymagała ponownej inwentaryzacji przyrodniczej i aktualizacji raportu środowiskowego. Sąd…
Read More
Mniejsze ryby, większe korzyści: odkrycia naukowców z Cornell o wartości odżywczej i ochronie ekosystemów

Mniejsze ryby, większe korzyści: odkrycia naukowców z Cornell o wartości odżywczej i ochronie ekosystemów

Badacze z Uniwersytetu Cornella (USA) odkryli, że mniejsze gatunki ryb są nie tylko bardziej odżywcze, ale też zawierają mniej rtęci i są mniej podatne na przełowienie. Te wnioski mają znaczenie zarówno dla ochrony różnorodności biologicznej, jak i zdrowia publicznego na całym świecie. Jak wskazują autorzy publikacji, w tym dr Sebastian Heilpern, duże ryby kumulują w sobie znaczne ilości rtęci głównie dlatego, że żyją dłużej, a przez to dłużej gromadzą szkodliwe pierwiastki w tkankach. Zjadają również liczne, często skażone rtęcią organizmy. Problem ten jest szczególnie widoczny w regionie Amazonii, gdzie intensywnie wydobywa się złoto, wykorzystując rtęć do separowania cennego kruszcu od…
Read More
Monitoring jakości wody na Odrze i Kanale Gliwickim – nowe dane alarmujące

Monitoring jakości wody na Odrze i Kanale Gliwickim – nowe dane alarmujące

W regionie Odry oraz Kanału Gliwickiego zarejestrowano znaczące różnice w jakości wody według danych z systemu Waterly. Na Odrze w okolicy Olzy (Most Kolejowy) wartość wskaźnika jakości wody (WQI) wynosiła 15, co oznacza bardzo dobre warunki wodne. Natomiast na obszarze Dzierżna Dużego, w ujściu do Kanału Gliwickiego, wskaźnik WQI osiągnął alarmującą wartość 206, co sugeruje poważne zanieczyszczenie. System monitoringu wody Waterly, wspierany przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej i Rekultywacji S.A., mierzy szereg parametrów, w tym temperaturę powietrza, wilgotność, ciśnienie oraz temperaturę wody. Dla Odry zanotowano temperaturę wody na poziomie 5,3°C przy wilgotności powietrza wynoszącej 92%, natomiast w Dzierżnie Dużym temperatura wody…
Read More
Katastrofa ekologiczna na Odrze w 2022 roku: Nowe odkrycia naukowe rzucają światło na przyczyny masowego śnięcia ryb

Katastrofa ekologiczna na Odrze w 2022 roku: Nowe odkrycia naukowe rzucają światło na przyczyny masowego śnięcia ryb

Katastrofa ekologiczna na Odrze w 2022 roku: Nowe odkrycia naukowe rzucają światło na przyczyny masowego śnięcia ryb W 2022 roku Odra stała się świadkiem jednej z największych katastrof ekologicznych w Europie. W ciągu kilku tygodni rzeka straciła znaczną część swojej ichtiofauny, a śnięte ryby wypełniły jej nurt. Dotychczasowe hipotezy skupiały się na toksycznym działaniu złotej algi (Prymnesium parvum), ale najnowsze badania przeprowadzone przez zespół pod kierownictwem dr. Leszka Satory wskazują na inny mechanizm odpowiedzialny za te tragiczne wydarzenia. Według przełomowych ustaleń, to nie tylko toksyny alg były przyczyną katastrofy, ale przede wszystkim drastyczny spadek zawartości tlenu w wodzie – zjawisko…
Read More
Plan rewitalizacji Zalewu Sulejowskiego – ambitne inwestycje na rzecz środowiska i turystyki

Plan rewitalizacji Zalewu Sulejowskiego – ambitne inwestycje na rzecz środowiska i turystyki

W poniedziałek, 20 stycznia 2024 roku, w Sulejowie odbyło się istotne spotkanie przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury, Wód Polskich oraz lokalnego samorządu, które skoncentrowano na kluczowych inwestycjach związanych z rzeką Pilicą i Zalewem Sulejowskim. Rozmowy miały na celu omówienie planowanych działań, które znacząco wpłyną na rozwój regionu oraz poprawę warunków środowiskowych. W spotkaniu wzięli udział m.in. burmistrz Sulejowa Dorota Jankowska, Wiceprezes Wód Polskich Mateusz Balcerowicz, a także przedstawiciele lokalnych i regionalnych struktur związanych z gospodarką wodną. Rewitalizacja Zalewu Sulejowskiego W trakcie rozmów poruszono kwestie dotyczące przywrócenia zdolności retencyjnych zbiornika wodnego oraz budowy infrastruktury rekreacyjno-turystycznej, w tym marin, podestów i ścieżek rowerowych. Mateusz…
Read More
Pierwszy tysiąc podpisów dla Odry złożony w Sejmie – walka o osobowość prawną rzeki trwa!

Pierwszy tysiąc podpisów dla Odry złożony w Sejmie – walka o osobowość prawną rzeki trwa!

Inicjatywa na rzecz nadania rzece Odrze osobowości prawnej nabiera tempa. Pierwszy tysiąc podpisów pod projektem ustawy został oficjalnie złożony u Marszałka Sejmu. To symboliczny, ale i kluczowy krok w procesie legislacyjnym, który ma na celu ochronę jednej z najważniejszych polskich rzek. Organizatorzy zapowiedzieli wstrzymanie zbiórki podpisów do momentu ogłoszenia decyzji Marszałka. Jeśli będzie ona pozytywna, w ciągu trzech miesięcy będzie trzeba zebrać brakujące 99 000 podpisów. Kampania wymaga doskonałego przygotowania – zarówno w zakresie organizacyjnym, jak i merytorycznym. Co warto wiedzieć o procedurze zbierania podpisów? Podpisy tylko na papierze – zgodnie z przepisami, nie można zbierać podpisów w formie elektronicznej.…
Read More
Mapa zarządzania wodami w Polsce – funkcjonalność i wyzwania

Mapa zarządzania wodami w Polsce – funkcjonalność i wyzwania

Mapa zarządzania wodami w Polsce – funkcjonalność i wyzwania Interaktywna mapa dostępna na stronie internetowej Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie” (PUW) stanowi nowoczesne narzędzie wspierające orientację w podziale obszarów wodnych na terenie Polski. Mapa umożliwia użytkownikom szczegółowy wgląd w strukturę zarządzania wodami w kraju, dostarczając kluczowych informacji o podziale administracyjnym wód, odpowiedzialnych jednostkach oraz specyfice danego regionu. Jednak przydatność tego narzędzia może być ograniczana przez jego skomplikowaną strukturę. Jak działa mapa? Mapa pozwala na interakcję poprzez najechanie kursorem na dany obszar hydrograficzny. Dla każdego obszaru dostępne są szczegółowe informacje, takie jak: Kod JCWP (Jednolita Część Wód Powierzchniowych): unikalny identyfikator obszaru,…
Read More
Plan ratowania jezior w Wielkopolsce: nowa strategia na 2025 rok

Plan ratowania jezior w Wielkopolsce: nowa strategia na 2025 rok

Plan ratowania jezior w Wielkopolsce: nowa strategia na 2025 rok Projekt odbudowy zasobów wodnych we wschodniej Wielkopolsce, obejmujący m.in. Pojezierze Gnieźnieńskie i Powidzki Park Krajobrazowy, zostanie kontynuowany w nowej, zoptymalizowanej formie. Ustalono to podczas spotkania zorganizowanego 13 stycznia 2025 roku w Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu. W rozmowach uczestniczyli m.in. ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska, przedstawiciele Wód Polskich, Urzędu Marszałkowskiego, samorządów oraz ZE PAK S.A. Kluczowe ustalenia: Rewizja planu z 2022 roku: Dotychczasowy projekt wymagał zmian, ponieważ zawierał braki w dokumentacji administracyjnej, a niektóre zadania były przypisane niewłaściwym podmiotom. Aneks do listu intencyjnego: W najbliższych dniach zostanie przygotowany dokument obejmujący…
Read More
Renaturyzacja rzek w Polsce – ambitne plany Wód Polskich w ramach unijnej strategii bioróżnorodności

Renaturyzacja rzek w Polsce – ambitne plany Wód Polskich w ramach unijnej strategii bioróżnorodności

Renaturyzacja rzek w Polsce – ambitne plany Wód Polskich w ramach unijnej strategii bioróżnorodności Wody Polskie w centrum działań na rzecz renaturyzacji rzek Wody Polskie planują objąć swoimi działaniami renaturyzacyjnymi prawie 1500 km rzek oraz usunąć lub udrożnić 322 bariery migracyjne, wpisując się w ambitne cele unijnej strategii bioróżnorodności 2030. Podczas konferencji „Natura Ratuje Ludzi – wdrażanie Nature Restoration Law w Polsce”, prezes Wód Polskich Joanna Kopczyńska podkreśliła znaczenie tych działań dla poprawy ekosystemów wodnych. Realizacja projektów w dolinie Nidy: Obecnie Wody Polskie prowadzą projekt o wartości ponad 94 mln zł, którego celem jest odbudowa korytarzy ekologicznych nad rzeką Nidą…
Read More
Osoba Odra: Inicjatywa na rzecz rzeki i przyszłych pokoleń

Osoba Odra: Inicjatywa na rzecz rzeki i przyszłych pokoleń

Osoba Odra: Inicjatywa na rzecz rzeki i przyszłych pokoleń Społeczność, która wierzy, że rzeka Odra zasługuje na osobowość prawną, podjęła działania, aby to marzenie stało się rzeczywistością. Komitet inicjatywy ustawodawczej „Czysta Odra” zainaugurował proces zbierania podpisów pod projektem ustawy, która umożliwi rzece ochronę prawną i przeciwdziałanie degradacji jej środowiska. Grupa ta jest częścią globalnego ruchu Rights of Nature, dążącego do uznania części natury za podmiot prawny. „Chcemy zapewnić rzece Odrze warunki do Odra-dzania się, ochrony jej wód i istot w nich żyjących” – podkreślają członkowie ruchu. Aby projekt ustawy trafił pod obrady Sejmu, potrzebne jest 100 tysięcy podpisów. „Jeśli każdy…
Read More
Nowy drapieżny gatunek śledzia w Bałtyku – rewolucja w ekosystemie?

Nowy drapieżny gatunek śledzia w Bałtyku – rewolucja w ekosystemie?

Nowy drapieżny gatunek śledzia w Bałtyku – rewolucja w ekosystemie? Naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali odkryli w Bałtyku nowy, ewoluujący gatunek śledzia. Ta specyficzna populacja, odżywiająca się rybami, wyróżnia się większym rozmiarem i wyższą zawartością tłuszczu, a także mniejszą ilością szkodliwych dioksyn – co czyni ją atrakcyjną alternatywą dla konsumentów. Według badaczy nowy gatunek mógł wyewoluować w odpowiedzi na ograniczoną konkurencję w środowisku Bałtyku, gdzie zasolenie i brak drapieżników takich jak makrele czy tuńczyki stworzyły dogodne warunki. Profesor Leif Andersson, kierujący badaniem, wyjaśnił, że śledzie te przystosowały się genetycznie do nowej diety, co wpłynęło także na budowę ich ciała, w…
Read More
Fińska tradycja w służbie ekologii: Świąteczne choinki ratują wodne ekosystemy

Fińska tradycja w służbie ekologii: Świąteczne choinki ratują wodne ekosystemy

Fińska tradycja w służbie ekologii: Świąteczne choinki ratują wodne ekosystemy W Finlandii trwa poświąteczna akcja ekologiczna, podczas której świąteczne choinki są zatapiane w zbiornikach wodnych, takich jak jeziora czy zatoki. Naukowcy podkreślają, że działanie to pozytywnie wpływa na środowisko – zatopione drzewa poprawiają jakość wód, wspierają rozwój fauny wodnej i zwiększają bioróżnorodność. W mieście Vaasa, na zachodnim wybrzeżu Finlandii, już po raz dziesiąty zorganizowano zbiórkę drzewek, które następnie zatapiane są w lokalnej zatoce. Akcję wspierają lokalne kluby wędkarzy, które pomagają w przygotowaniu przerębli oraz zabezpieczaniu choinek obciążanych biodegradowalnym sznurkiem i kamieniami. Podobne działania odbywają się w innych miejscach, m.in. w…
Read More
Nowy rezerwat „Kania” wzbogaca przyrodniczy krajobraz Opolszczyzny

Nowy rezerwat „Kania” wzbogaca przyrodniczy krajobraz Opolszczyzny

Nowy rezerwat „Kania” wzbogaca przyrodniczy krajobraz Opolszczyzny Opolszczyzna zyskała kolejny rezerwat przyrody – „Kania”. To wyjątkowy obszar o powierzchni 74 hektarów, położony w dolinie rzeki Prosny, na terenie gminy Byczyna. Jego utworzenie to efekt współpracy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Opolu oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach w ramach projektu „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych”. Skarb przyrody w sercu Opolszczyzny Rezerwat „Kania” obejmuje podmokłe tereny leśne, w tym fragmenty użytku ekologicznego Starorzecze Prosny II oraz korytarz ekologiczny łączący Stawy Milickie z Borami Stobrawskimi. Znajdziemy tu rzadki w skali regionu ols porzeczkowy – najlepiej zachowany tego typu ekosystem na…
Read More