Jezioro Pawłowickie, jak wiele innych zbiorników wodnych, zmaga się z problemem eutrofizacji – nadmiernego wzbogacenia wody w składniki odżywcze, zwłaszcza fosforany, które prowadzą do masowego zakwitu glonów i sinic. Aby temu zapobiec, Zielony Wrocław wdrożył nowoczesne metody oczyszczania, w tym stosowanie glinki bentonitowej. Czym jest ten materiał i dlaczego uznawany jest za jedno z najskuteczniejszych rozwiązań w walce z nadmiernym zakwaszeniem i zanieczyszczeniem wód?
Czym jest glinka bentonitowa?
Bentonit to naturalna glinka składająca się głównie z minerału zwanego montmorylonitem, który ma wyjątkowe właściwości absorpcyjne. Jego struktura pozwala na wiązanie i zatrzymywanie zanieczyszczeń, metali ciężkich oraz nadmiaru składników odżywczych, takich jak fosforany.
W przypadku Jeziora Pawłowickiego zastosowano specjalnie zmodyfikowaną wersję glinki bentonitowej wzbogaconą lantanem – pierwiastkiem, który tworzy trwałe połączenia z fosforanami, neutralizując ich szkodliwe działanie. Dzięki temu procesowi składniki sprzyjające zakwitowi glonów zostają związane w nierozpuszczalną formę i osiadają na dnie jeziora, zamiast pozostawać w toni wodnej.
Jak działa glinka bentonitowa w oczyszczaniu wody?
Mechanizm działania glinki bentonitowej jest wieloetapowy:
-
Aplikacja – zawiesina z glinki bentonitowej jest wprowadzana do wody w kontrolowanych ilościach. Można ją rozsypywać ręcznie, przy pomocy łodzi, dronów lub systemów natryskowych.
-
Wiązanie fosforanów – zawarta w bentonicie substancja aktywna natychmiast łączy się z rozpuszczonymi w wodzie fosforanami, tworząc trwałe, nierozpuszczalne minerały.
-
Osadzanie się na dnie – powstałe związki opadają na dno zbiornika, gdzie pozostają stabilne przez długi czas.
-
Zatrzymywanie toksyn i metali ciężkich – glinka działa również jako naturalny filtr, który pochłania inne zanieczyszczenia, poprawiając jakość wody.
-
Monitorowanie efektów – po kilku tygodniach przeprowadzane są badania jakości wody, aby określić skuteczność zabiegu i dostosować dawki przy kolejnych aplikacjach.
Czy glinka bentonitowa jest bezpieczna?
Glinka bentonitowa jest całkowicie naturalnym i nietoksycznym materiałem, co czyni ją bezpieczną zarówno dla ludzi, jak i organizmów wodnych. W przeciwieństwie do chemicznych metod redukcji fosforanów, nie powoduje nagłych zmian w ekosystemie i nie prowadzi do wtórnych zanieczyszczeń.
Jednym z kluczowych elementów procesu jest właściwe dobranie dawek – nadmiar glinki mógłby prowadzić do zmętnienia wody i zaburzenia równowagi w zbiorniku. Dlatego tak istotne jest regularne badanie parametrów wody po aplikacji.
Jak usuwa siÄ™ glinkÄ™ bentonitowÄ… z jeziora?
Mimo że glinka bentonitowa działa poprzez trwałe wiązanie zanieczyszczeń, część cząsteczek może unosić się w wodzie lub osadzać na dnie w formie mułu. W przypadku konieczności usunięcia nadmiaru bentonitu stosuje się następujące metody:
- Filtracja mechaniczna – wykorzystuje się systemy filtracyjne oraz pompy oczyszczające wodę z zawiesiny.
- Naturalna sedymentacja – z czasem cząstki glinki osiadają na dnie i ulegają naturalnym procesom mineralizacji.
- Bagrowanie – w skrajnych przypadkach stosuje się specjalistyczne maszyny do usuwania osadu dennego, jednak jest to kosztowny i rzadko stosowany proces.
W praktyce większość bentonitu pozostaje w zbiorniku, spełniając swoją funkcję przez długi czas, dlatego usuwanie go jest konieczne tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Podsumowanie
Zastosowanie glinki bentonitowej w Jeziorze Pawłowickim to innowacyjna metoda walki z eutrofizacją wód. Dzięki zdolności do wiązania fosforanów i poprawy jakości wody, pomaga ograniczyć zakwity glonów, poprawia przejrzystość i przyczynia się do odbudowy naturalnej równowagi ekologicznej.
Dalsze monitorowanie efektów zabiegu pozwoli określić skuteczność zastosowanej metody i ewentualnie dostosować kolejne aplikacje. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, kolejne podanie preparatu nastąpi jesienią, co powinno zapewnić długotrwałe korzyści dla tego cennego ekosystemu.