Rekordowy wzrost produkcji akwakultury: Nowy kamieÅ milowy w globalnym ryboÅówstwie – raport FAO 2024
Edycja 2024 raportu Stan Åwiatowego RyboÅówstwa i Akwakultury (SOFIA) opublikowanego przez OrganizacjÄ Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) ujawnia znaczÄ cy kamieÅ milowy w globalnej produkcji ryboÅówstwa i akwakultury. Po raz pierwszy w historii produkcja akwakultury przekroczyÅa poÅowy ryb jako gÅówne źródÅo produkcji zwierzÄ t wodnych. Ten kamieÅ milowy podkreÅla zdolnoÅÄ akwakultury do zaspokajania rosnÄ cego globalnego zapotrzebowania na żywnoÅÄ wodnÄ . Jednak przyszÅy rozwój musi priorytetowo traktowaÄ zrównoważony rozwój, aby przynosiÄ korzyÅci regionom i spoÅecznoÅciom najbardziej potrzebujÄ cym.
Najważniejsze informacje z raportu obejmujÄ :
- Rekordowa Produkcja:
- CaÅkowita globalna produkcja ryboÅówstwa i akwakultury osiÄ gnÄÅa 223,2 miliona ton w 2022 roku, co stanowi wzrost o 4,4% w porównaniu do 2020 roku.
- Produkcja akwakultury osiÄ gnÄÅa 130,9 miliona ton, z czego zwierzÄta wodne stanowiÅy 94,4 miliona ton, co stanowi 51% caÅkowitej produkcji zwierzÄ t wodnych.
- Dominacja Regionalna i PotencjaÅ:
- Niewielka liczba krajów dominuje w produkcji akwakultury, przy czym Chiny, Indonezja, Indie, Wietnam, Bangladesz, Filipiny, Korea PoÅudniowa, Norwegia, Egipt i Chile produkujÄ ponad 89,8% caÅoÅci.
- Wiele krajów o niskich dochodach w Afryce i Azji ma niewykorzystany potencjaÅ do zrównoważonego rozwoju akwakultury, co wymaga ukierunkowanych polityk, transferu technologii, budowania zdolnoÅci i odpowiedzialnych inwestycji.
- Globalne Spożycie:
- W 2021 roku globalne spożycie widoczne żywnoÅci zwierzÄcej wyniosÅo 162,5 miliona ton, co zwiÄksza siÄ prawie dwukrotnie szybciej niż populacja Åwiatowa od 1961 roku.
- Roczne spożycie na mieszkaÅca wzrosÅo z 9,1 kg w 1961 roku do 20,7 kg w 2022 roku, przy czym 89% caÅkowitej produkcji zwierzÄ t wodnych przeznaczone jest do bezpoÅredniego spożycia przez ludzi.
- ZrównoważonoÅÄ PoÅowów:
- Globalna produkcja poÅowów morskich utrzymuje siÄ na stabilnym poziomie od późnych lat 80. XX wieku, z produkcjÄ wynoszÄ cÄ 92,3 miliona ton w 2022 roku.
- Proporcja zasobów morskich poÅowów utrzymywanych na biologicznie zrównoważonym poziomie spadÅa do 62,3% w 2021 roku. Skuteczne zarzÄ dzanie ryboÅówstwem jest kluczowe do odwrócenia tego trendu i zapewnienia odbudowy zasobów.
- Projekcje na PrzyszÅoÅÄ:
- FAO przewiduje 10% wzrost produkcji zwierzÄ t wodnych do 2032 roku, osiÄ gajÄ c 205 milionów ton, napÄdzany przez rozwój akwakultury i odbudowÄ poÅowów.
- Globalne spożycie widoczne ma wzrosnÄ Ä o 12%, osiÄ gajÄ c Årednio 21,3 kg na mieszkaÅca do 2032 roku, napÄdzane przez rosnÄ ce dochody, urbanizacjÄ, poprawÄ praktyk po zbiorach i dystrybucji oraz trendy żywieniowe.
- W Afryce jednak spożycie na mieszkaÅca ma siÄ zmniejszaÄ, ponieważ wzrost populacji przewyższa produkcjÄ, co budzi obawy o bezpieczeÅstwo żywnoÅciowe i potrzeby żywieniowe, zwÅaszcza w regionach subsaharyjskich.
- Trendy Zatrudnienia:
- Zatrudnienie w sektorze podstawowym ryboÅówstwa i akwakultury spadÅo do 61,8 miliona osób w 2022 roku z 62,8 miliona w 2020 roku.
- Kobiety stanowiÄ 24% caÅkowitej siÅy roboczej, przy czym 62% w sektorze przetwórstwa, co podkreÅla trwajÄ ce problemy zwiÄ zane z nierównoÅciÄ pÅci.
- WartoÅÄ Ekonomiczna i Handel:
- Szacunkowa caÅkowita pierwsza wartoÅÄ sprzedaży produkcji ryboÅówstwa i akwakultury wynosi 472 miliardy USD, przy czym sama akwakultura wyceniana jest na 313 miliardów USD.
- WartoÅÄ miÄdzynarodowego handlu produktami wodnymi wynosi 195 miliardów USD, a czoÅowymi eksporterami sÄ Chiny, Norwegia, Wietnam, Ekwador i Chile, natomiast czoÅowymi importerami sÄ USA, Chiny, Japonia, Hiszpania i Francja.
FAO podkreÅla potrzebÄ „Niebieskiej Transformacji”, promujÄ c wydajne, inkluzywne, odporne i zrównoważone systemy żywnoÅci wodnej w celu zwalczania niepewnoÅci żywnoÅciowej, Åagodzenia ubóstwa i zapewnienia zrównoważonego zarzÄ dzania. Transformacja ta jest kluczowa do utrzymania roli ryboÅówstwa i akwakultury w globalnym bezpieczeÅstwie żywnoÅciowym, żywieniu i źródÅach utrzymania.
Link do Raportu [Plik PDF, pobierz]
ŹródÅo FAO