Ewolucja Wędkarstwa – Od Prostoty do Złożoności

Ewolucja WÄ™dkarstwa – Od Prostoty do ZÅ‚ożonoÅ›ci

WÄ™dkarstwo stanowi jednÄ… z najpopularniejszych form aktywnoÅ›ci na Å›wieżym powietrzu w Stanach Zjednoczonych – okoÅ‚o 50-60 milionów Amerykanów uprawia wÄ™dkarstwo przynajmniej raz w roku. Razem z tÄ… aktywnoÅ›ciÄ… wiąże siÄ™ ogromny przemysÅ‚ o rocznych sprzedażach detalicznych wynoszÄ…cych okoÅ‚o 50 miliardów dolarów, obiecujÄ…cy zwiÄ™kszenie sukcesu wÄ™dkarskiego poprzez zakup najnowszych gadżetów.

Najbardziej podstawowym narzędziem wędkarskim jest skromny haczyk, który istnieje znacznie dłużej niż wędkarstwo rekreacyjne. Historycznie rzecz biorąc, zestaw haczyk i linka był wykonany z muszli lub kości i datuje się co najmniej na 16 000 lat temu. Jednak w szóstym wieku, gdy wynaleziono metalurgię, czyli praktykę wydobywania i obróbki metali, haczyki wędkarskie zaczęto robić z miedzi i brązu. Następnie były one przytwierdzane do lin wykonanych z włókien roślinnych, ścięgien, włosów konia, jedwabiu lub innych naturalnych materiałów, aby wyciągać obfite ilości ryb. Pod koniec XVIII wieku wędki z przelotkami i prostymi kołowrotkami były powszechne, ale dopiero po II wojnie światowej włókno szklane, a nie bambus, stało się dominującym materiałem do budowy wędzisk. W tym samym czasie na rynek trafiła nylonowa linka wędkarska. Linka była gładka i cieńsza, mogła być nawijana przez coraz większe kołowrotki, co ułatwiało i usprawniało rzuty. Łatwość wielokrotnego rzucania na duże odległości skłoniła do rozwoju sztucznych przynęt, które teraz są dostępne w każdym rozmiarze, stylu i kolorze, wypełniając tysiące stron wirtualnych katalogów wędkarskich. Obecnie dostępne są wędki i kołowrotki o cenach sięgających tysięcy dolarów dla tych, którzy mają środki i konieczność posiadania. Dostępne rozmiary haczyków wahają się od niewielkiego rozmiaru 24 do ogromnego rozmiaru 27/0, prawdopodobnie największego haczyka do prawdziwej  wędkarskiej przygody. Jednak większe, silniejsze, niekoniecznie są tym, czego współczesny wędkarz szuka. Co ciekawe, w ostatnich latach pojawił się wzrost zainteresowania wędkarstwem powrotnym do podstaw.

JednÄ… z najbardziej znanych metod, która powróciÅ‚a, jest metoda „tenkara”, która staÅ‚a siÄ™ popularna w Japonii, a nastÄ™pnie poza niÄ… pod koniec lat 2000. W tym, co można opisać jako minimalistyczne podejÅ›cie do wÄ™dkowania muchowego, kawaÅ‚ek linki jest przytwierdzony do zazwyczaj rozkÅ‚adanej giÄ™tkiej wÄ™dki, a nie używa siÄ™ koÅ‚owrotka. Sztuczna mucha sÅ‚uży jako przynÄ™ta, umieszczana w miejscach podejrzewanych o obecność ryb w zasiÄ™gu wÄ™dkarza. Ta minimalistyczna metoda kija, linki i haczyka ozdobionego piórami jest uderzajÄ…co podobna do podejÅ›cia macedoÅ„skich rybaków sprzed nawet 2000 lat. Proste, intuicyjne i skuteczne to cechy, których współczeÅ›ni wÄ™dkarze szukajÄ… w swoim hobby.

Podczas gdy wÄ™dkowanie haczykiem i linkÄ… bez wÄ…tpienia miaÅ‚o swoje poczÄ…tki w celu zapewnienia pożywienia dla przeżycia, wÄ™dkarstwo rekreacyjne  byÅ‚o rozrywkÄ… przez ponad 500 lat. Warto zauważyć, że od samego poczÄ…tku ludzie zdawali sobie sprawÄ™, że wÄ™dkowanie dla zabawy wymaga poczucia odpowiedzialnoÅ›ci. W rzeczywistoÅ›ci pierwsza pisemna wzmianka o minimalizowaniu wpÅ‚ywu wÄ™dkarza na populacje ryb pochodzi z koÅ„ca XV wieku, gdy angielska zakonnica Juliana Berners ostrzegaÅ‚a przed zÅ‚owieniem „zbyt dużo na raz”. Jej argumentacja opieraÅ‚a siÄ™ na tym, że jeÅ›li wÄ™dkarz zÅ‚owiÅ‚by zbyt wiele ryb naraz, mógÅ‚by zepsuć doÅ›wiadczenie zarówno dla siebie, jak i sÄ…siadów w późniejszym czasie.

Podczas gdy powody podejmowania wÄ™dkowania, a także materiaÅ‚y i procesy używane do budowy nowoczesnego sprzÄ™tu, zmieniÅ‚y siÄ™ znacznie przez ostatnie kilka tysiÄ™cy lat, podstawowe skÅ‚adniki – haczyk i linka – pozostaÅ‚y niezmienne. Haczyk lub podobne urzÄ…dzenie wÄ™dkarskie byÅ‚o wytwarzane przez ludzi przez wiele tysiÄ™cy lat. NajwczeÅ›niejszym prahistorycznym sprzÄ™tem nazywanym gorgiÄ… byÅ‚o podwójne, spiczaste drewno z cienkim sznurem przewiÄ…zanym poÅ›rodku. Podczas wÄ™dkowania gorgia byÅ‚a ukÅ‚adana równolegle do linii i zakopywana wewnÄ…trz kuli przynÄ™towej, którÄ… ryba mogÅ‚a Å‚atwo poÅ‚knąć. Po dostaniu siÄ™ do ust ryby, kula przynÄ™towa czÄ™sto miÄ™kÅ‚a i rozpadaÅ‚a siÄ™ na skutek zÄ™bów gardÅ‚owych, a każde pociÄ…gniÄ™cie wzdÅ‚uż liny sprawiaÅ‚o, że uwolniona gorgia obracaÅ‚a siÄ™ poprzecznie i zatykaÅ‚a siÄ™ w gardle ryby, podobnie jak kość rybna lub kość kurczaka może przekÅ‚uwać i blokować przeÅ‚yk czÅ‚owieka. PeÅ‚niÅ‚y podobne funkcje kotwiczenia co haczyki, ale do prawidÅ‚owego dziaÅ‚ania potrzebne byÅ‚y obie koÅ„ce, aby mocno wbijaÅ‚y siÄ™ w gardÅ‚o ryby.

Najstarsze na świecie haczyki wędkarskie (wykonane z muszli ślimaka morskiego) odkryto w jaskini Sakitari na wyspie Okinawa, datowane na okres między 22 380 a 22 770 lat temu. Są one starsze niż haczyki rybackie z jaskini Jerimalai w Wschodnim Timorze datowane na okres między 23 000 a 16 000 lat temu, oraz z Nowej Irlandii w Papui-Nowej Gwinei, datowane na okres między 20 000 a 18 000 lat temu. Najwcześniejsze haczyki rybackie w Ameryce, datowane na około 11 000 lat p.n.e., zostały zgłoszone z wyspy Cedros na zachodnim wybrzeżu Meksyku. Haczyki te były wykonane z muszli. Muszle stanowiły powszechny materiał do haczyków rybackich znalezionych w różnych częściach świata, a kształty prehistorycznych muszlowych haczyków były czasami porównywane, aby ustalić, czy dostarczają informacji na temat migracji ludzi do Ameryki.

Wczesne pisemne odniesienie do haczyka rybackiego można znaleźć w odniesieniu do Lewiatana w KsiÄ™dze Hioba 41:1; „Czy możesz wyciÄ…gnąć lewiatana na haczyku?” Haczyki rybackie byÅ‚y wytwarzane z różnych materiałów, w tym drewna, koÅ›ci zwierzÄ™cych i ludzkich, rogu, muszli, kamienia, brÄ…zu, żelaza, aż do współczesnych materiałów. W wielu przypadkach haczyki byÅ‚y tworzone z wielu materiałów, aby wykorzystać siÅ‚Ä™ i pozytywne cechy każdego z nich. Norwegowie aż do lat 50. XX wieku wytwarzali haczyki na szczupaki z drewna jaÅ‚owca. Haczyki z jakoÅ›ciowej stali zaczęły pojawiać siÄ™ w Europie w XVII wieku, a produkcja haczyków staÅ‚a siÄ™ zadaniem dla specjalistów.